સંન્યાસનિર્ણયઃ ગ્રંથ – ષોડશ ગ્રંથ
શ્રી વલ્લભાચાર્યજી રચિત ષોડશ ગ્રંથ પૈકી એક ગ્રંથ સંન્યાસનિર્ણયઃ ગ્રંથ.
।। સંન્યાસનિર્ણયઃ।।
પશ્ચાત્તાપ-નિવૃત્ય પરિત્યાગો વિચાર્યત્તે ।।
સ માર્ગદ્વિતયે પ્રોકૃતો ભક્તૌ જ્ઞાને વિશેષતઃ ||૧||
કર્મમાર્ગે ન કર્તવ્ય: સુતરાં કલિકાલતઃ ।।
અત આદૌ ભક્તિમાર્ગે કર્તવ્યત્વાદ્ વિચારણા ।।૨।।
શ્રવણાદિ-પ્રસિધ્યર્થ કર્તવ્યર્થી ચેત્ સ. નેષ્યતે ।।
સહાય-સંગ-સાધ્યત્વાત સાધનાનાં ચ રક્ષણાત ।।૩।।
અભિમાનાદ્ નિયોગાત્’ ચ તદ્દ-ધર્મેશ્ય વિરોધત:’ ।।
ગુહાદેઃ બાધકત્વેન સાધનાર્થ તથા યદિ ।।૪।।
અગ્રેડપિ તાદશૈર્ એવ સંગો ભવતિ નાન્યથા ।।
સ્વયં ચ વિષયાક્રાન્તઃ પાષંડી સ્યાત તુ કાલતઃ ||૫||
વિષયાક્રાન્ત-દેહાનાં નાવેશ: સર્વદા હરે : ||
અતો-ડત્ર સાધને ભક્તો નૈવ ત્યાગ: સુખાવહ: ।।૬।।
વિરહાનુભવાર્થ તુ પરિત્યાગ: પ્રશસ્ય તે ।।
સ્વીય-બન્ધ-નિવૃત્યર્થ વેશઃ સોડત્ર ન ચાન્યથા ।।૭।।
કૉંડિન્યો ગોપિકા: પ્રોક્તા: ગુરવા સાધનં ચ તદ્દ-।।
ભાવો ભાવનયા સિદ્ધ : સધનં નાન્યદ્ ઇષ્યતે ||૮||
વિકલક્ત્વ તથા-ડસ્વાસ્થ્ય પ્રકૃતિ: પ્રાકૃતં ન હિ ।।
જ્ઞાનં ગુણાશ્ચ તસ્યૈવં વર્તમાનસ્ય બાધકા: ।।૯।।
સત્ય-લોકે સ્થિતિર જ્ઞાનાત્ સંન્યાસેન વિશેષિતાત્ ।।
ભાવના સાધનં યત્ર કુલં ચાપિ તથા ભવેત્ ।।૧૦।।
તાદશા: સત્યલોકાદૌ તિષ્ઠન્ત્યેવ ન સંશય: ।।
બહિશ્ ચેત્ પ્રકટઃ સ્વાત્મા વહિનવત્ પ્રવિશેદ્ યદિ ।। ૧૧ ।।
તદૈવ સકલો બન્ધો નાશમેતિ ન ચાન્યથા ।।
ગુણાસ્તુ સંગ-રાહિત્યાદ્ જીવનાર્થ ભવન્તિ હિ ।।૧૨।।
ભગવાન ફલરૂપત્વાત્ નાત્ર બાધક ઈષ્યતે ||
સ્વાસ્થ્ય-વાક્ય ન કર્તવ્યં દયાલુર ન વિરુધ્યતે ॥૧૩॥
દુર્લભો–ડયું પરિત્યાગ: પ્રેમ્ણા સિધ્યતિ નાન્યથા ।।
જ્ઞાનમાર્ગે તુ સંન્યાસો દ્વિવિધૉડપિ વિચારિત:।।૧૪।
જ્ઞાનાર્થમ ઉત્તરાંગ’ ચ સિદ્ધિર જન્મશતેઃ ૫રમ્।।
જ્ઞાનં ચ સાધનાપેક્ષં યજ્ઞાદિ-શ્રવણાન્ મતમ્ ||૧૫||.
અતઃ કલૌ સ સંન્યાસઃ પશ્ચાત્તાપાય નાન્યથા ।।
પાષંડિત્વ ભવેત્ ચાપિ તસ્માદ્ જ્ઞાને ન સંન્યસેત્ ।।૧૬||
સુતરાં કલિદોષાણાં પ્રબલત્વાદ્ ઇતિ સ્થિતિઃ ||
ભક્તિમાર્ગેડપિ ચેદ્દ દોષ: તદા કિં કાર્યમ ઉચ્ચતે ।।૧૭।
અત્રારમ્ભે ન નાશઃ સ્યાદ્દ દષ્ટાન્તસ્યાપ્યભાવત: ।।
સ્વાસ્થ્ય-હેતોઃ પરિત્યાગાદ્ભાધઃ કેનાસ્ય સમ્ભવેત્ ||૧૮||
હરિર્ અન્ન ન શક્નોતિ કતું બાધાં કુતો-ડપરે !
અન્યથા માતરો બાલાન્ ન સ્તન્યૈ: પુપુષુ: કવચિત્ ।।૧૯।।
જ્ઞાનિનામ્ અપિ વાક્યેન ન ભક્ત મોહયિષ્યતિ ।।
આત્મપ્રદઃ પ્રિયશ્યાપિ કિમર્થ મોહયિષ્યતિ ।।૨૦।।
તસ્માદ્ ઉક્ત-પ્રકારેણ પરિત્યાગો વિધીયતામ્ ||
અન્યથા ભ્રશ્યતે સ્વાર્થાદ્ ઇતિ મે નિશ્ચિતા મતિ:।।૨૧।।
ઇતિ કૃષ્ણ-પ્રસાદેન વલ્લભેન વિનિશ્ચિતમ્ ।।
સંન્યાસ-વરણં ભકતો અન્યથા પતિતો ભવેત્ ।।૨૨।।
।। ઇતિ શ્રીવલ્લભાચાર્યવિરચિતઃ સંન્યાસનિર્ણય: સમ્પૂર્ણતા: ।।
Like